Tajemnica przedsiębiorstwa: jak ją skutecznie chronić?

Każde przedsiębiorstwo powinno dążyć do wprowadzenia na rynek poszukiwanej, innowacyjnej usługi lub produktu, bo to gwarantuje sukces biznesowy. Czołowe firmy świata skrupulatnie pilnują, aby ich rozwiązania nie wyszły na światło dzienne, dzięki czemu mogą zachować konkurencyjność. Wszystko to, co stanowi unikalną wartość biznesu, może być określane mianem tajemnicy przedsiębiorstwa. Powstaje zatem pytanie: jak ją skutecznie chronić?

Co może stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa?

Ten termin został dokładnie uregulowany w Ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Czytamy w niej, że tajemnicą przedsiębiorstwa są wszelkie nieujawnione do publicznej wiadomości informacje techniczne, technologiczne i organizacyjne lub inne informacje o wartości gospodarczej. Aby móc mówić o tajemnicy, przedsiębiorca musi podjąć działania mające na celu zachowanie poufności tych informacji.

Patent: warto zacząć od jego uzyskania

Uzyskanie patentu na technologię będącą przedmiotem tajemnicy przedsiębiorstwa, to w praktyce najskuteczniejsza forma zabezpieczenia się przed działaniami konkurencji. Mianem patentu określamy każdy wynalazek, który:

• Jest nowy – czyli nie stanowi części aktualnego stanu techniki
• Ma poziom wynalazczy
• Nadaje się do zastosowania w przemyśle

Obecnie zamiennie dla słowa „patent” używa się określenia „innowacja”. Należy przy tym wiedzieć, że opatentować można także coś, co jest już znane technice, ale przedsiębiorca znalazł dla tego elementu zupełnie nowe zastosowanie.

Po uzyskaniu patentu (jest to dość skomplikowana i czasochłonna procedura, rozsądnie jest więc powierzyć ją wyspecjalizowanej kancelarii prawnej) przedsiębiorca ma prawo do wyłącznego korzystania z wynalazku w celach zarobkowych lub zawodowych na obszarze Polski. Zgłoszenie w Urzędzie Patentowym jest ważne przez 20 lat.

Prawo ochronne

Prawo ochronne nie jest synonimem patentu. Udziela się go bowiem tylko na wzór użytkowy, którym jest nowe, użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, będące przedmiotem o trwałej postaci i specyficznej budowie lub zastosowaniu. Jeśli przedsiębiorca jest w stanie dowieść, że jego rozwiązanie ma praktyczne zastosowanie przy wytwarzaniu lub korzystaniu z konkretnych wyrobów, może uzyskać prawo do wyłącznego korzystania ze wzoru użytkowego na obszarze Polski.

Warto wiedzieć

Prawem ochronnym może zostać objęta np. marka przedsiębiorstwa, w tym wszystkie jej elementy, jak chociażby nazwa i logotyp.

Prawo ochronne na wzór użytkowy jest ważne przez 10 lat od momentu dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym.

Tajemnica przedsiębiorstwa obowiązuje także pracowników

Polskie prawo jednoznacznie wskazuje, że ujawnianie tajemnic przedsiębiorstwa lub ich wykorzystywanie przez osoby nieuprawnione, jest czynem nieuczciwej konkurencji (o ile zagraża lub narusza interesy przedsiębiorstwa). Łatwo można się więc domyślić, że także pracownicy firmy, którzy mają dostęp do informacji niejawnych, są zobowiązani do zachowania tajemnicy. Takie wymaganie można sformułować w umowie o pracę czy umowie o współpracy.

Ważne!

Bardzo istotne jest to, że obowiązek dochowania tajemnicy dotyczy również osób już niezatrudnionych, jeśli nie minęły 3 lata od ustania stosunku pracy lub umowa między stronami nie stanowiła inaczej.

W uzasadnionych przypadkach przedsiębiorca może wydłużyć okres zachowania tajemnicy, jeśli w tym czasie informacje poufne nie tracą na wartości. Takie przedłużenie może trwać nawet przez czas nieokreślony.

Warto zatem dbać o tajemnice przedsiębiorstwa, zarówno na gruncie prawnym, jak i zwykłych relacji zawodowych. W ten sposób można zabezpieczyć interes firmy przed nieuczciwą konkurencją i obronić rynkową pozycję nawet przez wiele lat.