Zadatek – co musisz o tym wiedzieć?

W procesie zawierania umów bardzo często stosuje się opłaty początkowe, które mają zabezpieczyć realizację wzajemnego świadczenia. Przykładem takiej opłaty jest zadatek, często mylony z zaliczką. Z pojęciem zadatku spotkamy się na etapie zawierania umowy przedwstępnej zakupu nieruchomości, samochodu w komisie, ale też w niektórych sytuacjach biznesowych. Co trzeba wiedzieć o tej opłacie?

Czym właściwie jest zadatek?

Zadatek to nic innego jak forma zabezpieczenia dla obu stron umowy. Wpłacenie zadatku istotnie zmniejsza ryzyko, że jedna ze stron np. się rozmyśli i jednostronnie zerwie zawarte porozumienie.

Zadatek to po prostu kwota (lub inna materialna rzecz), jaką jedna ze stron umowy (zwykle nabywca) przekazuje drugiej stronie jako dowód i zabezpieczenie zawarcia umowy. Co do zasady zadatek jest potrącany od końcowej ceny zakupu przy finalizacji transakcji.

Czy zadatek podlega zwrotowi?

To już zależy od konkretnej sytuacji, a dokładnie od okoliczności, w jakich doszło do niezrealizowania zawartej umowy.

Jeśli transakcja nie dojdzie do skutku z winy kupującego, który np. się rozmyśli i nie będzie mieć żadnego sensownego argumentu przeciwko doprowadzeniu transakcji do finału, to sprzedający ma pełne prawo zachowania wpłaconego zadatku.

Zupełnie inaczej przedstawia się sytuacja, w której niezrealizowanie umowy obciąża sprzedającego. Wówczas jest on zobowiązany do zwrotu zadatku w podwójnej wysokości, co wyraźnie regulują przepisy Kodeksu cywilnego.

Rada:

Strony w umowie mogą również określić własny sposób rozwiązania kwestii zadatku, np. zgodzić się, że w razie odstąpienia od umowy w czasie 7 czy 14 dni zadatek jest po prostu zwracany. Wówczas mówimy o rozwiązaniu umowy za porozumieniem, co oznacza, że strony powinny sobie wzajemnie zwrócić wszelkie świadczenia.

Na koniec podkreślmy, że nie należy mylić pojęć „zadatek” i „zaliczka”, ponieważ mają one zupełnie różne znaczenie. Zaliczka jest kwotą wpłaconą na poczet przyszłych płatności, a w razie odstąpienia od umowy przez którąkolwiek ze stron zawsze podlega zwrotowi.