Etat, zlecenie, o dzieło – poznaj różnice między popularnymi formami zatrudnienia

Pracę w Polsce można podjąć na podstawie różnych form zatrudnienia. Najbardziej pożądany jest etat, natomiast nadal mnóstwo osób pracuje w oparciu o umowę cywilnoprawną – zlecenie lub o dzieło. Na czym właściwie polegają różnice między tymi formami zatrudnienia? To już wyjaśniamy w naszym poradniku.

Etat (umowa o pracę)

W Polsce jest około 13 milionów pracowników etatowych. To najbardziej stabilna forma zatrudnienia, która daje szereg przywilejów wynikających z przepisów Kodeksu pracy. Pracownik etatowy jest wynagradzany za czas pracy (najczęściej miesięcznie) bez względu na swoją efektywność. W umowie określa się godziny pracy, obowiązki i prawa pracownika. Etat gwarantuje pełne ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz daje prawo do urlopu wypoczynkowego, chorobowego, macierzyńskiego itd.

Umowa zlecenie

To wciąż często spotykana alternatywa dla etatu, przy czym trzeba zaznaczyć, że umowa zlecenie nie zapewnia pracownikowi tak wielu przywilejów. Zgodnie z nazwą, w ramach tej formy zatrudnienia strony umawiają się na realizację określonego zadania, na przykład wykonanie usługi. Zleceniodawca nie może narzucać zleceniobiorcy stałego czasu pracy, co daje sporą swobodę. Z drugiej jednak strony ta umowa nie zapewnia podstawowych praw pracowniczych, jak prawo do urlopu. Umowa zlecenie jest ozusowana, jednak odprowadzane od niej składki są znacznie niższe niż w przypadku etatu, co długofalowo działa na niekorzyść pracownika.

Umowa o dzieło

W powszechnej opinii jest to najmniej korzystna umowa z punktu widzenia pracownika. Zawiera się ją w celu realizacji konkretnego dzieła, jak wykonanie projektu, strony internetowej etc. Zatrudniony otrzymuje wynagrodzenie po wykonaniu zadania. Nie musi świadczyć dzieła w biurze pracodawcy, często też może liczyć na wyższe wynagrodzenie końcowe, co wynika z braku oskładkowania umowy. Wiążą się z tym natomiast określone wady tej formy zatrudnienia, czyli brak ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego, nie wspominając o urlopie i innych przywilejach należnych pracownikom etatowym.