Urlop na żądanie – co musisz o nim wiedzieć?

Urlop na żądanie to jedno z tych uprawnień pracowniczych, wokół których powstało najwięcej mitów. Wiele osób nie do końca wie, na jakich zasadach można z niego skorzystać. Najważniejsze kwestie związane z tzw. urlopem na żądanie poruszamy w naszym poradniku.

Ile dni urlopu na żądanie?

Urlop na żądanie umożliwia pracownikowi szybkie uzyskanie dnia wolnego bez konieczności jego wcześniejszego zaplanowania, z czego korzysta się tylko w nagłych sytuacjach (choroba dziecka, awaria samochodu, złe samopoczucie etc.). Warto przy tym wiedzieć, że urlop ten wlicza się do ogólnej puli urlopu wypoczynkowego i przysługuje w wymiarze 4 dni rocznie.

Kto może skorzystać z urlopu na żądanie?

Prawo do urlopu na żądanie ma każdy pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę, niezależnie od rodzaju umowy i wymiaru czasu pracy. Nie dotyczy on jednak osób pracujących na umowach cywilnoprawnych, takich jak umowa zlecenie czy umowa o dzieło.

Jak zgłosić urlop na żądanie?

Zgodnie z Kodeksem Pracy, pracownik musi poinformować pracodawcę najpóźniej rano w dniu rozpoczęcia urlopu. Może to zrobić telefonicznie, mailowo lub nawet SMS-em, jeśli pozwala na to polityka firmy.

Czy pracodawca może odmówić?

Pracodawca powinien udzielić urlopu na żądanie, natomiast są wyjątkowe sytuacje, w których ma prawo odmówić pracownikowi tego przywileju. Będzie tak, jeśli nieobecność pracownika zagraża normalnemu funkcjonowaniu firmy, np. w okresie wzmożonej pracy lub dużych braków kadrowych, w przypadku wystąpienia poważnej awarii, którą potrafi usunąć tylko wnioskujący o urlop pracownik itp.

Czy urlop na żądanie jest płatny?

Jak najbardziej. Biorąc urlop na żądanie pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, dokładnie tak samo, jak w przypadku zaplanowanego urlopu wypoczynkowego.

Na koniec dodajmy, że urlopu na żądanie nie można przenosić na kolejny rok – dni te się nie kumulują, czyli nie można np. wziąć 8 dni urlopu na żądanie w 2025 roku, ponieważ nie wykorzystało się żadnego w 2024 roku.