Poznaj zalety i wady franczyzy

Franczyza to popularny model biznesowy, który szczególnie mocno przyciąga przedsiębiorców niemających własnego pomysłu na biznes, za to chcących rozwijać się w tym obszarze z pomocą doświadczonego, silnego partnera. Brzmi świetnie? To tylko jedna strona medalu. Franczyzie daleko do ideału, o czym – często boleśnie – przekonało się już wielu franczyzobiorców. Jakie są zalety i wady tego modelu biznesowego? Przeczytaj nasz poradnik, zanim podejmiesz decyzję o zawarciu umowy franczyzowej.

Krótko o franczyzie

Franczyza to rozwiązanie, które umożliwia prowadzenie własnej działalności gospodarczej pod rozpoznawalną marką, korzystając z pełnego know-how partnera – choć to słowo jest nieco na wyrost.

Pozycje franczyzobiorcy i franczyzodawcy zdecydowanie nie są równe. Pierwszy z nich musi się w pełni podporządkować regułom panującym w danej grupie, co oznacza np. narzucone z góry ceny towarów, sposób prezentacji produktów itd. Wychodzenie przed szereg i realizowanie własnych pomysłów stanowczo nie są mile widziane.

Rada:

Czymś zupełnie innym jest funkcjonowanie przedsiębiorcy we wspólnej grupie biznesowej, w której zachowuje on pełną autonomię w zakresie rozwijania swojego biznesu, pozyskiwania klientów, korzystając jedynie ze wsparcia merytorycznego, sprzedażowego oraz wspólnej identyfikacji wizualnej.

Franczyza nie jest oczywiście jednoznacznie złym pomysłem. Ten model biznesowy ma zarówno wyraźne plusy, jak i minusy, które warto rozważyć przed podjęciem decyzji o podpisaniu umowy franczyzy.

Zalety franczyzy

Wysokie zainteresowanie franczyzą nie może dziwić. Łatwo zrozumieć osoby, które mają dużo zapału, natomiast brakuje im pomysłu na start w biznesie, a często także kapitału – dla nich obietnica rozpoczęcia własnej działalności pod szyldem już funkcjonującej i rozpoznawalnej marki jest wyjątkowo kusząca.

Oto najważniejsze zalety franczyzy, które przekonują do tego rozwiązania:

• Gotowy model biznesowy – w ramach franczyzy przedsiębiorca zaczyna działać w sprawdzonym już modelu biznesowym, co znacząco minimalizuje ryzyko porażki. Jest to atrakcyjna opcja zwłaszcza dla początkujących przedsiębiorców, którzy mogą korzystać  z doświadczenia i wiedzy franczyzodawcy, a to z kolei pozwala uniknąć wielu błędów.
   
• Rozpoznawalna marka – często jest to wręcz marka ciesząca się masową rozpoznawalnością. Jest to olbrzymi atut franczyzy, ponieważ przedsiębiorca nie musi się już martwić o zbudowanie marki, którą klienci polubią i nabiorą do niej zaufania. Element działania pod marką mającą dobrą reputację jest niezwykle kuszący.
   
• Wsparcie od franczyzodawcy - franczyzobiorca w ramach zawartej umowy otrzymuje wsparcie w wielu obszarach związanych z prowadzeniem biznesu, od szkoleń, przez działania marketingowe, aż po dostawy towarów i ustalanie ich cen oraz marż.  
   
• Korzystne warunki handlowe – duża marka ma znacznie większe możliwości w zakresie negocjowania warunków dostawy towarów, dlatego jej franczyzobiorcy mogą liczyć na bardzo atrakcyjne ceny produktów, których nigdy nie uzyskaliby bez pomocy partnera.
   

Wady franczyzy

Powyższe zalety mogą sugerować, że franczyza to wręcz idealne rozwiązanie dla początkującego przedsiębiorcy. Tak jednak nie jest. Musisz przeanalizować ten pomysł na chłodno, uwzględniając również poważne wady tego modelu biznesowego.

• Brak swobody - franczyzobiorca musi stosować się do wytycznych ustalonych przez franczyzodawcę, co w praktyce ogranicza swobodę podejmowania decyzji biznesowych. Przykładem jest chociażby narzucenie minimalnych standardów, jakie musi spełniać lokal handlowy (np. wymagana lokalizacja blisko centrum, głównej ulicy handlowej etc.).
   
• Opłaty – franczyza nie jest udzielana za darmo. W zamian za wymienione korzyści franczyzobiorca musi albo wnosić stałe opłaty na rzecz franczyzodawcy, albo rozliczać się z nim z tytułu tantiem/opłat marketingowych czy utargu.
   
• Brak możliwości rozwijania własnej marki – można sobie łatwo wyobrazić sytuację, w której przedsiębiorca po kilku latach rezygnuje z franczyzy. Chcąc rozwinąć własną markę de facto musi zaczynać od samego początku.
   
• Ryzyko – to, że franczyzodawcą jest duża marka, wcale nie gwarantuje pełnego bezpieczeństwa. Duże sieci często miewają wpadki wizerunkowe, które w bezpośredni sposób odbijają się na franczyzobiorcach.
   

Podsumowanie

Franczyza to interesujący model biznesowy, który oferuje wiele korzyści dla początkujących przedsiębiorców i z pewnością warto przeanalizować ten pomysł. Trzeba jednak pamiętać o bardzo poważnych ograniczeniach i zastanowić się, czy jesteśmy gotowi je zaakceptować.

Jeśli masz długofalowe plany związane z prowadzeniem działalności gospodarczej i nie musisz się z tym spieszyć, to może jednak lepszym pomysłem będzie postawienie na organiczny rozwój i zbudowanie własnej marki biznesowej? To byłoby nie tylko dużo bardziej satysfakcjonujące, ale też korzystniejsze pod względem finansowym.